Τιτάνας – ατμοσφαιρικός και μυστηριώδης

Διαβάζονται

    Τιτάνας – ατμοσφαιρικός, μυστηριώδης και παράξενος 

 Στον Τιτάνα, θα βλέπαμε μια πυκνή πορτοκαλί ομίχλη, σαν να είναι μια μέρα με κακό καιρό και έντονο νέφος σε μια μεγαλούπολη της γης.
Οι ουρανοί θυμίζουν  παλιόκαιρο που σε φοβίζει με αυτά τα παράξενα πορτοκαλί χρώματα του ουρανού. Στα ρυάκια δεν τρέχει νερό, αλλά μεθάνιο.
 Η ατμόσφαιρα είναι πολύ πυκνή και οι καταιγίδες δεν είναι σπάνιο φαινόμενο. Περισσότερο από ένα δισεκατομμύριο χιλιόμετρα μακριά από μας βρίσκεται ο Τιτάνας, το μεγαλύτερο φεγγάρι του Κρόνου, ένας πρωτότυπος και παράξενος κόσμος.  Τιτάνας – ατμοσφαιρικός και μυστηριώδηςΉμασταν εντελώς ανυποψίαστοι για τα θαύματα που κρύβει ο παράξενος αυτός δορυφόρος πριν το διαστημικό σκάφος Cassini της NASA να φτάσει στον Κρόνο.

Τελικά μάθαμε ότι κάτω από την πυκνή ομίχλη που τον καλύπτει , υπάρχουν βουνά, αμμόλοφοι, βράχια, ρυάκια και λίμνες από μεθάνιο.

Στον αμυδρά φωτισμένο αυτό κόσμο, τα βράχια είναι πάγος νερού και οι λίμνες σχηματίζονται από μεθάνιο και ελαφρούς υδρογονάνθρακες, διαδικασίες παρόμοιες με αυτές της αρχέγονης Γης.

Στην κατάψυξη του Τιτάνα, με θερμοκρασίες στην επιφάνεια -180 ° C, τα σύννεφα παρασύρονται στην ομίχλη και η βροχή πέφτει σχηματίζοντας  κανάλια που καταλήγουν σε λίμνες. Περιοχές με αμμόλοφους αλλά και σκοτεινά, σχεδόν μαύρα εδάφη. Ένας εντελώς διαφορετικός κόσμος από αυτόν που εμείς γνωρίζουμε.  Τιτάνας – ατμοσφαιρικός και μυστηριώδηςΟ Τιτάνας ανακαλύφθηκε το 1655 από τον Christiaan Huygens. Με πλάτος περίπου 5.150 χιλιόμετρα , είναι μεγαλύτερος από τον πλανήτη Ερμή και ελάχιστα μικρότερος από το μεγαλύτερο φεγγάρι του Δία, τον Γανυμήδη. Αλλά αυτό που τον κάνει να ξεχωρίζει είναι η ατμόσφαιρά του, που ανακαλύφθηκε το 1944 από τον Gerard Kuiper. Η ατμόσφαιρά του είναι πολλές φορές παχύτερη από αυτήν της Γης.

 Το Pioneer 11 πήρε την πρώτη φωτογραφία το 1979 και το Voyager 1 ένα χρόνο αργότερα. Τα αποτελέσματα ήταν θεαματικά, αλλά μάλλον απογοητευτικά. Μια μπλε ομίχλη πάνω από ένα παχύ στρώμα πορτοκαλί ομίχλης, έκρυβαν την επιφάνεια. Η NASA και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος άρχισαν να σχεδιάζουν την αποστολή Cassini.

 Το Cassini έφθασε τελικά το 2004, μετά από επταετές ταξίδι  και έστειλε στον Τιτάνα τη διαστημική συσκευή  Huygens Lander.

Τιτάνας – ατμοσφαιρικός και μυστηριώδηςΑυτή μετέδιδε εικόνες και δεδομένα για 2,5 ώρες, καθώς κατέβαινε μέσα από τη σκοτεινή ατμόσφαιρα  και εξακολουθούσε να στέλνει δεδομένα στη γη για 1,5 ώρα μετά την προσγείωση. Το Cassini συνέχισε να παρακολουθεί τον Τιτάνα. Με κάθε πέρασμα από τον Τιτάνα, το Cassini αποκαλύπτει κάτι παραπάνω για το μοναδικό αυτό σώμα, όπου το μεθάνιο ρέει, όπως το νερό στη γη.

 Η εικόνα που έχουμε δημιουργήσει είναι ενδιαφέρουσα. Όπως η ατμόσφαιρα της Γης, έτσι και αυτή του Τιτάνα περιέχει άζωτο σε μεγάλο βαθμό. Η ασθενέστερη βαρύτητα του Τιτάνα επιτρέπει στην ατμόσφαιρα να εκτείνεται πολύ υψηλότερα από ό,τι στη Γη, με τη στρατόσφαιρα να αρχίζει στα 40 χιλιόμετρα και να φθάνει μέχρι και μερικές εκατοντάδες χιλιόμετρα.

 Στον Τιτάνα, θα βλέπαμε μια πυκνή πορτοκαλί ομίχλη, σαν να είναι μια μέρα με κακό καιρό και έντονο νέφος σε μια μεγαλούπολη της γης. Υπεριώδη φωτόνια από τον ήλιο και κοσμικές ακτίνες προκαλούν αντιδράσεις μεταξύ των μορίων του μεθανίου και του αζώτου. Παράγονται υδρογονάνθρακες και κυανιούχες ενώσεις, οι οποίες μετατοπιζόμενες στα πιο χαμηλά επίπεδα, αντιδρούν περαιτέρω, παράγοντας μια ελάχιστα κατανοητή ομάδα σύμπλοκων ενώσεων που ονομάζονται tholins.

 Τα Tholins εγκαθίστανται σιγά-σιγά στην κατώτερη ατμόσφαιρα και σχηματίζουν ένα παχύ στρώμα που εμποδίζει την ηλιακή υπεριώδη ακτινοβολία και επηρεάζει την κυκλοφορία του αέρα και τις καιρικές συνθήκες.(Πρόσφατα μάθαμε πως tholins- θολίνες, έχει και ο Πλούτωνας)

Το πώς ο Τιτάνας υποστηρίζει μια τέτοια ατμόσφαιρα παραμένει ένα μυστήριο.

Τιτάνας – ατμοσφαιρικός και μυστηριώδηςΠαρατηρήσεις έχουν δείξει ότι οι λίμνες καλύπτουν μικρό σχετικά ποσοστό της επιφάνειας, κάνοντας τον Τιτάνα πολύ πιο ξηρό από τη Γη. Ωστόσο το Cassini έχει εντοπίσει και κανάλια που οδηγούν σε αυτές τις υγρές περιοχές.

 Το Cassini μας έχει δώσει επίσης στοιχεία σχετικά με τη βροχή. Στον Τιτάνα βρέχει, αλλά η βροχή δεν είναι υδάτινη, είναι από μεθάνιο.

 Οι λίμνες του δημιουργούν τους δικούς τους γρίφους, αφού βλέπουμε μόνο την επιφάνεια. Δεν γνωρίζουμε το βάθος τους, ή το υπόστρωμα, ούτε το αν εκεί υπάρχει κάτι αντίστοιχο του υδροφόρου ορίζοντα της γης. Το μείγμα των υδρογονανθράκων στις λίμνες  είναι ιδιαίτερα περίπλοκο και αυτό είναι ένα ακόμα μυστήριο. Επισήμως, το Cassini εντόπισε αιθάνιο στην λίμνη Οντάριο Lacus του Τιτάνα. Τα πάντα σχεδόν, σε αυτόν τον δορυφόρο έχουν ένα επίστρωμα υδρογονανθράκων.

Τα μείγματα από μεθάνιο και αιθάνιο λογικά πρέπει είναι λιγότερο παχύρρευστα από το νερό, πράγμα που σημαίνει ότι ακόμη και ο παραμικρός άνεμος μπορεί να δημιουργήσει  κύματα. Ωστόσο, οι λίμνες είναι παράξενα επίπεδες, μοιάζουν ασάλευτες. Η αλλαγή των εποχών, καθώς η περιστροφή του Κρόνου φέρνει την εαρινή ισημερία, ίσως θα μπορούσε, εφόσον μελετηθεί, να λύσει το μυστήριο.

 Υπάρχει ένα σχέδιο για μια αποστολή στην 10.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων θάλασσα υδρογονανθράκων που ονομάζεται Ligeia Mare. Το σχέδιο αυτό ονομάζεται Titan Mare Explorer (TIME) . Αν το σχέδιο πραγματοποιηθεί, τότε τα  όργανα που θα φτάσουν στον Τιτάνα θα κάνουν τρεις έως έξι μήνες «κρουαζιέρα» στη βόρεια λίμνη, αναλύοντας τη σύνθεσή της και εξερευνώντας την γύρω περιοχή.

 Αν αναλογιστούμε ότι σε αυτό το φεγγάρι του Κρόνου υπάρχουν τόσα θαυμάσια πράγματα, ότι η ατμόσφαιρα φιλτράρει την ηλιακή ακτινοβολία, ότι η φύση βρήκε αντικαταστάτη του νερού μέσα στην απαγορευτική παγωνιά και ότι ακόμα και η ζωή μπορεί να έχει βρει τον τρόπο της να  αναπτυχθεί, καταλαβαίνουμε πόσο ανύπαρκτες είναι οι γνώσεις μας για το διάστημα.  Εκεί έξω υπάρχουν δισεκατομμύρια κόσμοι, που η ποικιλομορφία τους ξεπερνάει τη φαντασία μας.

Εξάλλου παραμένει μυστήριο, το τι είναι αυτό που καταναλώνει το υδρογόνο της ατμόσφαιρας του Τιτάνα…

Περισσότερα άρθρα

ΝΕΑ

Δημοφιλή