Το μέλλον ήρθε και μας βρήκε ως δυστοπία
Ο Aη Νικόλας («νίκη» + «λαός») να βάλει το χέρι του γιατί η “Καταιγίδα” μας βρίσκει μεσοπέλαγα. Οι άνθρωποι περισσεύουν. Για να ακριβολογώ, οι φτωχοί άνθρωποι περισσεύουν. Αν οι αισιόδοξοι μελλοντολόγοι του παρελθόντος είχαν δίκιο τότε θα ήταν τώρα η στιγμή της μαζικής μετανάστευσης σε άλλους πλανήτες με τα σκάφη του Elon Musk. Όμως αποδεικνύεται πως πρακτικά δεν είναι τόσο απλό όσο στη θεωρητική σύλληψή του. Συνεπώς, δικαιώνονται οι απαισιόδοξοι προφήτες των δυστοπιών.
“Αν θέλεις ένα όραμα του μέλλοντος, φαντάσου μια μπότα να συντρίβει ένα ανθρώπινο πρόσωπο για πάντα”, όπως προφήτεψε ο George Orwell. Αυτό ακριβώς το μέλλον ήρθε και μας βρήκε και το ζούμε ως παρόν, είτε το συνειδητοποιούμε είτε όχι.
Οι “βασιλείς” αποδείχθηκαν για άλλη μια φορά γυμνοί, παρά την εμπεδωμένη φαινομενολογία των τάχα “ισχυρών κρατών” της Δύσης. Ηλικιωμένοι και ευπαθείς εξολοθρεύονται μαζικά, προς μεγάλη ανακούφιση – υποθέτω – των ασφαλιστικών οργανισμών όλου του κόσμου που “αιμοδοτούν” το μεγαλύτερο κομμάτι του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού τζίρου. Ε να περνάνε και κάποιοι καλά σε αυτόν τον πλανήτη… με τα λεφτά των συγχωρεμένων και των επιζόντων, ασφαλώς.
Κανένα δυτικό κράτος δεν τίμησε το κοινωνικό συμβόλαιο με τους πολίτες του, αποδεικνύοντας στην πράξη πως πρόκειται για κράτη περιορισμένης ευθύνης και απεριόριστης ισχύος, με δικαίωμα “ζωής και θανάτου” επί των υπηκόων τους τελικά. Πότε όμως κληθήκαμε να δώσουμε τη συγκατάθεσή μας σε αυτό;
Πότε επίσης κληθήκαμε να συναινέσουμε πως θα υπάρχει μια ελίτ η οποία θα είναι απρόσβλητη σε κάθε κρίση και τη χρησιμοποιεί σαν ευκαιρία για να πολλαπλασιάσει τα κέρδη της και τα προνόμιά της; Δεν πρόκειται απλά για “δημοκρατικό έλλειμμα”. Ο όρος είναι παραπλανητικός όταν πρόκειται στην πραγματικότητα για μια “μαύρη τρύπα” που καταπίνει κάθε έννοια δημοκρατίας.
Στο περιβάλλον που θα διαμορφώνεται μεταπανδημικά, ο ελεύθερος επαγγελματίας, η μικρή και μεσαία επιχείρηση, θα είναι είδη προς οριστική εξαφάνιση.
Όποιος διαβάσει την Έκθεση Πισσαρίδη το αντιλαμβάνεται πλήρως, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τα καθ’ υμάς. Η μεσαία τάξη παγκοσμίως συνθλίβεται αφού ο γιγαντισμός της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας δεν αφήνει περιθώρια επιβίωσης στα “μικρά ψάρια” και η ιεραρχική πυραμίδα του παγκόσμιου καταμερισμού μοιάζει λες και έχει βγει μέσα από τις πιο τρελές φαντασιώσεις των “Ιλλουμινάτι”.
Όμως ο μικροαστός ταλαντεύεται πάντα ανάμεσα στο οδόφραγμα και τις παντόφλες του, όπως ευφυώς έχει γράψει κάπου ο Μαρξ. Πρώτα ελπίζει, μετά φορώντας τις παντόφλες του αναμασάει “θεωρίες συνομωσίας” καθώς νιώθει όλο και πιο κοντά του την απειλητική ανάσα του γιγαντωμένου “Θηρίου” κι όταν πια φτάνει στο οδόφραγμα, συνήθως κάνει χειρότερα τα πράγματα.
Ο Αλτουσέρ έλεγε πως η ιστορία είναι μια διαδικασία χωρίς υποκείμενο. Τα πράγματα γίνονται γιατί είναι δομικά εξαναγκασμένα να γίνουν. Γι αυτό και πολλοί υποστηρίζουν ότι η Δύση βρίσκεται σε μη αναστρέψιμη παρακμή και στην πραγματικότητα φοβάται το ριζικά διαφορετικό μέλλον της ασιατικής υπεροχής. Το πρόσφατα ανακοινωθέν πενταετές σχέδιό της Κίνας για τριπλασιασμό του ΑΕΠ έως το 2035 και τη «πολιτική-στρατιωτική στρατηγική» της για χρήση τεχνολογικής προόδου για την ενίσχυση της στρατιωτικής εξουσίας, ακούγεται όπως ο “Πόλεμος των Άστρων” του Ρήγκαν που διέλυσε τη Σοβιετική Ένωση. Μαντέψτε ποιος θα διαλυθεί τώρα;
“Μια γνωριμία είχα με τη Νύχτα κατά βάθος” λέει κάπου ο ποιητής κι έτσι ακριβώς αποτιμώ προσωπικά τη ζωή μου, μέσα στο χωρόχρονο που μου “κλήρωσε” να ζήσω. Στο μεγαλύτερο μέρος της σφραγίστηκε από το “ζωικό ξεφάντωμα” των καιρών αλλά και την ενοχή έναντι της συνθήκης της αλλοτρίωσης, υπό την οποία τελεί εξαναγκαστικά η σύγχρονη ζωή.
Ταυτόχρονα όμως αντιλαμβάνομαι πλήρως το προνόμιό μου, γι αυτό και δεν επιχαίρω με την παρακμή της Δύσης. Όπως λέει διαφωτιστικά στην Άνοδο της Ασημαντότητας ο Κορνήλιος Καστοριάδης “Στην ιστορία της Δύσης, όπως και σε όλες τις άλλες ιστορίες, υπάρχουν θηριωδίες και φρικαλεότητες. Αλλά όμως μόνον η Δύση δημιούργησε την ικανότητα για εσωτερική αμφισβήτηση των ίδιων των θεσμών και των ιδεών της εν ονόματι της λογικής συζήτησης μεταξύ των ανθρώπων, η οποία παραμένει ανοιχτή στο διηνεκές και δεν αναγνωρίζει έσχατο δόγμα.”.
Στην αρχή μιας άλλης σκοτεινής περιόδου, ο Βάλτερ Μπένγιαμιν έγραφε: “Αν έχουμε ακόμη μια ελπίδα, τη χρωστάμε σε αυτούς που δεν έχουν καμία”. Ποιοι δεν έχουν καμία; “Τα παιδιά του κενού” που λέει κι ο Ρ. Γλυκσμάν. Τα παιδιά που γνωρίζουν από νωρίς πως η κοινωνία που γεννήθηκαν δεν είναι βιώσιμη και πως οι παλιές ιδεολογίες και τα παλιά κόμματα δεν έχουν να τους προσφέρουν καμία αληθινή διέξοδο. Πόση υποκρισία να αντέξουν οι νέες γενιές, όταν μαθαίνουν στα σχολεία ένα σωρό μεγάλα λόγια για την ελευθερία και τη δικαιοσύνη και μόλις βγουν στη ζωή, αν δεν ανήκουν στην ελίτ των προνομίων, συναντούν μόνο την σκλαβιά του γραφείου ή του πάγκου των πωλήσεων στην καλύτερη, τη σκλαβιά του ντελίβερι και του κούριερ στη χειρότερη. Μαζί με την αδικία του να συνεχίζουν να μένουν ή να αναγκάζονται κάθε τόσο να επιστρέφουν στο πατρικό σπίτι.
Η έσχατη ελπίδα είναι λοιπόν αυτή η πιο άγρια εκμεταλλευόμενη δύναμη να συναντηθεί με την πιο εξελιγμένη ανθρώπινη συνείδηση. Αν αυτή η συνάντηση γίνει, μπορεί να συντελέσει το “θαύμα των θαυμάτων”. Κβαντική πιθανότητα είναι, όχι βεβαιότητα.
Φωτογραφία από Computerizer από το Pixabay
