Η ψυχή μου, μού μίλησε
Χαλίλ Γκιμπράν
Η ψυχή μου μού μίλησε και μου -δίδαξε -ν’ αγαπώ εκείνους που οι άνθρωποι μισούν και να είμαι φίλος μ’ εκείνους που οι άνθρωποι περιφρονούν.
Η ψυχή μου μού φανέρωσε ότι η αγάπη εκδηλώνεται όχι μονάχα στο πρόσωπο που αγαπά, άλλα και στο πρόσωπο που αγαπιέται. Πριν η ψυχή μου μου μιλήσει, η αγάπη ήταν στην καρδιά μου σα μια λεπτή κλωστή πιασμένη από δυο πασσάλους.
Αλλα τώρα ή αγάπη έγινε ένας φωτεινός κύκλος που αρχή του είναι το τέλος του, και το τέλος του η αρχή του. Περιβάλλει καθετί που υπάρχει κι απλώνεται σιγά σιγά για ν’ αγκαλιάσει όλα όσα θα υπάρξουν.
Η ψυχή μου με συμβούλεψε και μ’ έμαθε να διακρίνω την κρυμμένη ομορφιά του δέρματος, του παραστήματος, και του χρώματος. Με δίδαξε να στοχάζομαι εκείνο που οι άνθρωποι ονομάζουν άσχημο μέχρι ν’ ανακαλύψω την αληθινή του γοητεία κι ομορφιά. Πριν η ψυχή μου με διδάξει, έβλεπα την ομορφιά σαν ένα τρεμάμενο πυρσό ανάμεσα σε στήλες καπνού. Τώρα που ο καπνός έχει διαλυθεί, δε βλέπω τίποτε άλλο από τη φλόγα.
Η ψυχή μου μου μίλησε και μου δίδαξε ν’ ακούω τις φωνές που η γλώσσα, ο λάρυγγας και τα χείλη δεν μπορούν να προφέρουν. Πριν η ψυχή μου μού μιλήσει, δεν άκουγα παρά θόρυβο και θρήνους. Αλλά τώρα πρόθυμα παραστέκομαι στη Σιωπή κι αφουγκράζομαι τις χορωδίες της που τραγουδούν τους ύμνους των εποχών και τα τραγούδια του σύμπαντος που αναγγέλλουν τα μυστικά του Αόρατου.
Η ψυχή μου μου μίλησε και μ’ έμαθε να πίνω το κρασί που δεν μπορεί να βγει από το πατήρι και δεν μπορεί να χυθεί από κούπες που τα χέρια μπορούν να σηκώσουν ή τα χείλη ν’ αγγίξουν. Πριν η ψυχή μου μού μιλήσει, η δίψα μου ήταν σα μια σβησμένη σπίθα κρυμμένη κάτω από τη στάχτη που μπορεί να σβήσει με μια γουλιά νερό. Αλλά τώρα η λαχτάρα μου έγινε η κούπα μου, το αίσθημα της αγάπης το κρασί μου, κι η μοναξιά μου η μέθη μου κι ωστόσο σ’ αυτή την άσβεστη δίψα υπάρχει αιώνια χαρά.
Η ψυχή μου μου μίλησε και με δίδαξε ν’ αγγίζω εκείνο πού δεν έχει ακόμα ενσαρκωθεί, ή ψυχή μου μου αποκάλυψε πώς ότι αγγίζουμε είναι μέρος της επιθυμίας μας. Αλλά τώρα τα δάχτυλά μου απλώθηκαν μέσα στην καταχνιά που διαπέρνα αυτό πού είναι ορατό μέσα στο σύμπαν κι ανακατεύεται με το Αόρατο.
Η ψυχή μου μ’ έμαθε να εισπνέω το άρωμα που δε βγαίνει από τη μυρτιά, ή το θυμίαμα. Πριν ή ψυχή μου μού μιλήσει, λαχταρούσα την ευωδιά του αρώματος στους κήπους, στα δοχεία, ή στα θυμιατήρια. Τώρα όμως μπορώ να οσφρανθώ το θυμίαμα που δε βγαίνει για προσφορά, ή για Θυσία. Και γεμίζω την καρδιά μου με την ευωδιά εκείνη που δεν πέτα με τα φτερά της παιχνιδιάρας αύρας μέσα στο διάστημα.
Η ψυχή μου μού μίλησε και μ’ έμαθε να λέω, «είμαι έτοιμος» όταν με πλησιάζουν το Άγνωστο κι ο Κίνδυνος. Πριν η ψυχή μου μού μιλήσει, δεν απαντούσα σ’ άλλη φωνή εκτός από τη φωνή τη γνωστή που με καλούσε, και δεν περπατούσα παρά το εύκολο και ίσιο μονοπάτι. Τώρα το Άγνωστο έγινε άλογο που μπορώ ν’ ανεβώ για να φτάσω στο Άγνωστο κι ο καμπίσιος δρόμος έγινε σκάλα που την ανεβαίνω για να φτάσω στην κορυφή.
Η ψυχή μου μου μίλησε και μου είπε, «Μη μετράς το Χρόνο λέγοντας, Υπήρξε το χθες και θα υπάρξει το αύριο !» Μα πριν ή ψυχή μου μου μιλήσει, φανταζόμουν το Παρελθόν σα μια εποχή που ποτέ δεν ξαναγύριζε και το Μέλλον σα μια εποχή που ποτέ δεν μπορούσα να τη φτάσω. Τώρα καταλαβαίνω ότι ή τωρινή στιγμή περιέχει όλο το χρόνο, και μέσα σ’ αυτήν υπάρχουν όλα όσα μπορεί να ελπίζει κανένας, να κάνει και ν’ αντιληφθεί.
Η ψυχή μου μού μίλησε και με προέτρεψε να μην περιορίζω το διάστημα λέγοντας, «Εδώ, εκεί και πέρα». Πριν η ψυχή μου μου μιλήσει, ένιωθα ότι όπου κι αν βρισκόμουν ήμουν μακριά από κάθε άλλο μέρος. Τώρα καταλαβαίνω ότι όπου κι αν βρίσκομαι, το μέρος αυτό περιέχει όλα τα μέρη κι η απόσταση που περπατώ αγκαλιάζει όλες τις αποστάσεις.
Η ψυχή μου με δίδαξε και με συμβούλεψε να μένω ξύπνιος όταν οι άλλοι κοιμούνται. Και να παραδίνομαι στον ύπνο όταν οι άλλοι βρίσκονται σε δράση. Πριν η ψυχή μου μου μιλήσει, δεν έβλεπα τα όνειρα τους στον ύπνο μου, ούτε κείνοι παρατηρούσαν τ’ όραμά μου. Τώρα ποτέ δεν ταξιδεύω μέσα στο καράβι των ονείρων μου έκτος αν με παρατηρούν, κι εκείνοι ποτέ δεν πετούν στον ουρανό του δράματός τους, έκτος αν εγώ χαίρομαι την Ελευθερία τους.
Η ψυχή μου μου μίλησε και μου είπε, «Να μη χαίρεσαι με τον έπαινο και να μη θλίβεσαι με την κατηγορία». Πριν η ψυχή μου μου μιλήσει, αμφέβαλα για την αξία του έργου μου. Τώρα καταλαβαίνω ότι τα δέντρα ανθίζουν την άνοιξη και καρπίζουν το καλοκαίρι χωρίς ν’ αναζητούν τον έπαινο και ρίχνουν τα φύλλα τους το φθινόπωρο και γυμνώνονται το χειμώνα χωρίς να φοβούνται την κατηγορία.
Η ψυχή μου μου μίλησε και μου έδειξε ότι δεν είμαι μεγαλύτερος από έναν πυγμαίο, ούτε μικρότερος από ένα γίγαντα. Πριν ή ψυχή μου μου μιλήσει, έβλεπα τους ανθρώπους σε δυο κατηγορίες, τον αδύνατο που τον λυπόμουν και τον δυνατό, που τον ακολουθούσα ή που του αντιστεκόμουνα παλικαρίσια. Αλλά τώρα έμαθα ότι είμαι όπως είναι κι οι δύο αυτοί και αποτελούμαι από τα ίδια στοιχεία. H προέλευσή μου είναι η δική τους προέλευση, η συνείδησή μου είναι η δική τους συνείδηση, η ευχαρίστησή μου είναι η δική τους ευχαρίστηση, και το προσκύνημά μου, το δικό τους προσκύνημα.
Αν αυτοί αμαρτάνουν, είμαι κι εγώ αμαρτωλός. Αν πράττουν καλά, καμαρώνω για την καλή τους πράξη. Αν ανυψώνονται, ανυψώνομαι κι εγώ μαζί, αν μένουν αδρανείς, συμμετέχω κι εγώ στην αδράνειά τους.
Η ψυχή μου μου μίλησε και μου είπε, «Το φανάρι πού κουβαλάς δεν είναι δικό σου, και το τραγούδι που τραγουδάς δε γεννήθηκε μέσα στην καρδιά σου, γιατί κι αν κουβαλάς το φως, δεν είσαι εσύ το φως, κι αν είσαι το λαγούτο με τις τεντωμένες χορδές, δεν είσαι εσύ ο παίχτης του οργάνου.
Η ψυχή μου μου μίλησε, σαν αδερφός μου, και μου Έμαθε πολλά. Κι ή ψυχή σου μίλησε σε σένα και σ’ έμαθε το ίδιο πολλά. Γιατί εσύ κι εγώ είμαστε ένα, και δεν υπάρχει διαφορά ανάμεσα μας, εκτός ότι εγώ βιάζομαι να φανερώσω αυτά που είναι μέσα στον εσωτερικό μου κόσμο, ενώ εσύ φυλάς σα μυστικό αυτό που βρίσκεται εντός σου. ’Αλλά στη μυστικότητά σου αυτή υπάρχει αρετή.
Χαλίλ Γκιμπράν – Σκέψεις και διαλογισμοί
